Muszę mieć prawo jazdy tej kategorii, żeby móc prowadzić samochód osobowy i zrobić kurs prawa jazdy kategorii B+E.

prawo jazdy (B)

Muszę zaliczyć ten przedmiot i zdać egzamin zawodowy; muszę znać się na gatunkach roślin i zwierząt, jakie mogę hodować w gospodarstwie ekologicznym; wiedzieć, w jakiej kolejności należy wykonywać prace na roli; kiedy sadzi się lub sieje konkretne rośliny, a kiedy należy je zbierać; jak należy opiekować się zwierzętami gospodarskimi; w jakich warunkach muszą być przechowywane zebrane plony i gotowe przetwory, żeby długo zachowywały świeżość i właściwy smak; umieć wypełniać niezbędne dokumenty związane z produkcją żywności ekologicznej; sprzedawać warzywa, owoce, mięso, mleko i wytworzone przetwory itp.

prowadzenie produkcji rolniczej

Muszę mieć prawo jazdy tej kategorii, żeby móc kierować ciągnikiem rolniczym z ciężką przyczepą i pojazdami rolniczymi wolnobieżnymi, takimi jak kombajn, sieczkarnia, sadzarka itp.

prawo jazdy (T)

Muszę mieć prawo jazdy tej kategorii, żeby móc prowadzić samochód z przyczepą oraz ciągnik rolniczy z dwoma przyczepami, co pozwala mi sprawnie wykonywać prace przy sadzeniu roślin, zbieraniu plonów i ich transporcie do przetwórni.

prawo jazdy (B+E)

Muszę uzyskać taki certyfikat, żeby potwierdzić dostosowanie mojego gospodarstwa (sadów, łąk, pól uprawnych, szklarni, budynków gospodarskich) do wymogów prawa i móc sprzedawać żywność i przetwory jako ekologiczne.

certyfikat producenta żywności ekologicznej

Baca

Rolnik

Chmielarz

Rozbieracz-wykrawacz

Pszczelarz

Sadownik

Muszę znać szkodniki (np. mszyce, stonkę ziemniaczaną) i choroby roślin (takie jak np. rdza brunatna, zaraza ziemniaka, mączniak), oraz wiedzieć, jak z nimi walczyć używając naturalnych, ekologicznych metod; jeśli chcę sam produkować żywność ekologiczną, muszę znać przepisy sanitarne oraz dopuszczone receptury na soki, dżemy, kiszonki, wędliny.

Przedmiot *biologia* muszę mieć opanowany na poziomie wysokim. Jest to zaawansowany poziom wiedzy i umiejętności, pozwalający na wykonywanie pracy w danej dziedzinie. Obejmuje diagnozowanie podstawowych chorób roślin i zwierząt, rozumienie większości procesów biologicznych, dobrą znajomość anatomii oraz działania drobnoustrojów.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza biologiczna przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pomaga zachować zdrowie fizyczne i psychiczne.


biologia

Muszę znać wszystkie polskie i europejskie przepisy dotyczące dozwolonych metod wytwarzania, przechowywania i transportowania żywności ekologicznej oraz dopuszczonych do uprawy i hodowli ekologicznej gatunków roślin i zwierząt.

Przedmiot *wiedza o społeczeństwie* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje znajomość norm prawnych regulujących pracę na konkretnym stanowisku, umiejętność sporządzania dokumentów służbowych i urzędowych.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Bez znajomości zasad funkcjonowania państwa nie można być w pełni świadomym członkiem żadnego społeczeństwa – zwłaszcza społeczeństwa demokratycznego, które opiera się na pośrednim udziale obywateli w kierowaniu państwem; wiedza z tej dziedziny jest też niezbędna do podjęcia jakiejkolwiek pracy (kodeks pracy) i prowadzenia własnej działalności gospodarczej.


wiedza o społeczeństwie

Muszę znać się na chemii, żeby wiedzieć, jaki jest skład chemiczny moich gruntów; jakich składników muszę dostarczyć, żeby zapewnić optymalny wzrost roślin, które uprawiam; znać rodzaje nawozów naturalnych (obornik, gnojówka, gnojowica) i środków ochrony roślin (np. opryski z pokrzywy lub skrzypu), które mogę stosować w moim gospodarstwie; jeśli prowadzę hodowlę zwierząt, muszę znać się na rodzajach ekologicznych pasz, sposobach wypasu.

Przedmiot *chemia* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje wiedzę o najczęściej występujących pierwiastkach chemicznych i ich związkach, a także umiejętności niezbędne do przeprowadzania prostych reakcji chemicznych z udziałem tych pierwiastków i związków – takich jak zobojętnianie kwasu, otrzymywanie soli, określanie odczynu roztworu czy denaturacja białka.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość chemii przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pomaga zrozumieć, jak można wykorzystywać i przekształcać otaczające nas substancje dla swojej wygody, korzyści i bezpieczeństwa.


chemia

W gospodarstwie ekologicznym stawia się na naturalne metody produkcji, ale mimo to korzystam w pracy z wielu mechanicznych urządzeń (np. ciągników, traktorów, glebogryzarek, sieczkarni, sadzarek) oraz sprzętu (np. sokowirówek, tłoczni, pieców, kotłów warzelnych), muszę więc bardzo dobrze znać się na ich obsłudze, potrafić je czyścić, konserwować i naprawiać drobne awarie.

Przedmiot *technika* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje wykonywanie prostych napraw, np. wymiana wtyczki, zamka w drzwiach, bezpiecznika, syfonu, a także montowanie sprzętów i urządzeń korzystając z instrukcji pisanych dla laików.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Posiadając umiejętności techniczne często możemy sami dokonać prostych napraw lub zamontować potrzebne nam urządzenia.


technika

Muszę znać matematykę, żeby np. móc obliczać, ile nasion potrzebuję do obsiania pola o konkretnej powierzchni, ile nawozów potrzeba, by zapewnić roślinom odpowiedni wzrost; kalkulować wielkość plonów; obliczać, ile przetworów jestem w stanie wyprodukować z danej partii towaru, jaka powinna być ich cena, żeby moje gospodarstwo przynosiło dochód.

Przedmiot *matematyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje podstawową arytmetykę (liczenie, wykonywanie prostych działań).

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość matematyki przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ uczy logicznego myślenia, a także daje narzędzia pozwalające modelować i przewidywać przebieg większości zjawisk i procesów – pomaga zatem obiektywnie oceniać rzeczywistość i unikać błędnych decyzji.


matematyka

Przedmiot *j. polski* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje czytanie, mówienie i pisanie prostych zdań po polsku.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość poprawnej polszczyzny oraz polskiej literatury i kultury jest ważna w każdym zawodzie, ponieważ pomaga rozumieć konteksty kulturowe i klarownie formułować myśli, ułatwiając tym samym komunikację ze współpracownikami i klientami, a zatem pomagając w awansie zawodowym lub prowadzeniu własnej firmy.


j. polski

Dzięki znajomości języka angielskiego mogę poznawać europejskie przepisy dotyczące produkcji ekologicznej żywności, wymieniać się doświadczeniami z producentami z innych krajów, pozyskiwać zagranicznych odbiorców dla moich produktów.

Przedmiot *j. angielski* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje znajomość pojedynczych słów w języku angielskim.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Posługiwanie się językiem angielskim znacznie polepsza perspektywy w każdym zawodzie, bo umożliwia podjęcie pracy za granicą lub w międzynarodowej firmie w Polsce, a także dokształcanie się ze źródeł anglojęzycznych, które w wielu dziedzinach są najłatwiej dostępne i najbardziej aktualne.


j. angielski

W mojej pracy ważna jest znajomość klas gruntów ornych i warunków klimatycznych panujących w regionie, w którym prowadzę gospodarstwo, bo dzięki tej wiedzy wiem, jakie warzywa i owoce najlepiej uprawiać na glebach, które posiadam, gdyż zapewnią hodowanym roślinom dobre warunki wzrostu.

Przedmiot *geografia* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje orientację w najbliższym otoczeniu zamieszkania i miejsca pracy, korzystanie z nawigacji GPS podczas wszelkich innych podróży.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza geograficzna przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pozwala zrozumieć kluczowe czynniki rządzące światową gospodarką.


geografia

W prowadzeniu gospodarstwa ekologicznego przydaje mi się znajomość dawnych metod uprawy roli.

Przedmiot *historia* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje minimum wiedzy z historii powszechnej: bitwa pod Grunwaldem i tym podobne.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Amerykański filozof George Santayana słusznie powiedział: „ten, kto nie pamięta przeszłości, będzie skazany na to, że ją przeżyje powtórnie” – znajomość historii przydaje się w każdym zawodzie, bo pomaga zrozumieć sposób myślenia przedstawicieli różnych narodów i motywy ich działania.


historia

Przedmiot *fizyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje intuicyjne rozumienie mechaniki i dynamiki, świadomość zagrożeń związanych z prądem elektrycznym oraz ciepłem i zimnem.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza fizyczna jest przydatna bez względu na wykonywany zawód, ponieważ pomaga rozumieć sposób działania maszyn i urządzeń, a także przyczyny procesów naturalnych, co pozwala unikać zagrożeń i kosztownych błędów.


fizyka

Umiejętność sprawnej obsługi komputera przydaje mi się np. do zamawiania w sieci nasion roślin uprawnych, sprawdzania długoterminowych prognoz pogody, sprzedawania moich produktów.

Przedmiot *informatyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje umiejętność najbardziej podstawowej obsługi komputera.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Ze względu na wzrost użycia nowych technologii kompetencje cyfrowe szybko stają się niezbędną umiejętnością w każdym zawodzie (kto nie będzie ich miał, nie dostanie pracy), a także pozwalają korzystać z technologii bez narażania się na nieprzyjemne niespodzianki, takie jak wirusy, oszustwa czy fake newsy.


informatyka

Przedmiot *plastyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje umiejętność posługiwania się farbami plakatowymi, kredkami czy ołówkami do tworzenia bardzo prostych szkiców, nie spełniających żadnych kryteriów artystycznych.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza z tego przedmiotu przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ wyrabia zmysł estetyczny, dzięki któremu potrafimy tworzyć rzeczy spójne wizualnie, a także dostrzegać piękno i harmonię w dziełach innych ludzi i natury.


plastyka

Przedmiot *muzyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje podstawową znajomość gatunków muzycznych i ich wykonawców.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Doświadczenie muzyczne przydaje się w życiu każdego człowieka, ponieważ muzyka poprawia samopoczucie – najbardziej, jeśli ktoś umie poprawić samopoczucie innych osób muzyką wykonywaną samodzielnie.


muzyka

Produkuję żywność z zachowaniem rygorów upraw ekologicznych.

Rolnicy produkcji roślinnej

Producent żywności ekologicznej

Jakie kompetencje są potrzebne, aby pracować w tym zawodzie? Które umiejętności są najważniejsze i dlaczego? Sprawdź, co powinien umieć Producent żywności ekologicznej.